۱.تعریف خیانت درامانت:
جرم خیانت در امانت هنگامی محقق میشود که شخصی، مال خودش را نزد دیگری به امانت بگذارد تا فرد امین از آن مال نگهداری کرده یا آن را به نحوی که مالک معین کرده به مصرف برساند. حال اگر امین عمداً مال امانی را تصاحب نماید، مفقود یا تلف کرده یا از آن استفاده نابجا کند، مرتکب جرم خیانت در امانت شده و مجرم محسوب میشود.
(اصلاحی 1399/02/23)- هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشتههایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بیاجرت به کسی داده شده و بنا بر این بوده است که اشیاء مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین آنها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه محکوم خواهد شد.
۲.عناصرجرم خیانت درامانت:
عنصرقانونی:
رکن قانونی این جرم، ماده ۶۷۴قانون مجازات اسلامی است که مقرر میدارد:
«هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشتههایی مانند برات، چک و اسناد بهعنوان اجاره، امانت، رهن یا وکالت به شخصی سپرده شود و آن شخص بهطور عمدی آنها را تصاحب، تلف، مفقود یا سوءاستفاده کند، به شش ماه تا سه سال حبس محکوم میشود.»
عنصرمادی:
عنصر مادی جرم خیانت در امانت رفتارهای مجرمانه است که شامل موارد زیر میباشد:
- تصرف: تصاحب مال امانتی (مثال: عدم استرداد خودروی امانتی یافروش ان).
- تلف کردن: تخریب مال امانتی مثال اتش زدن
- سوءاستفاده: استفاده غیرمجاز از مال امانتی (مثال: سفر با خودروی امانتی بدون اجازه مالک).
- مفقود کردن: خارج کردن مال از دسترس مالک (مثال: پنهان کردن چک امانتی).
عنصرروانی:خیانت در امانت یک جرم عمدی میباشد. توضیح آنکه طبق یکی از اصول مهم حقوق کیفری فقط صورت و حالت عمدی رفتارهایی که قانونگذار مورد اشاره قرار داده را میتوان جرم تلقی نمودبه عبارت دیگر، امین باید عمداً و با قصد اضرار به مالک، مرتکب جرم شده باشد.
مجازات خیانت درامانت:مجرمانی که چنین جرمی را پس از سال 99 مرتکب شدهاند مشمول قانون جدید شده و مجازات تصریح شده در ماده 674 قانون مجازات اسلامی برای آنان اعمال نمیشودوبر اساس قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب سال ۱۳۹۸، این مجازات به سه ماه تا یکونیم سال حبس کاهش یافته است.
